Φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια, η Ιατρική και γενικότερα οι υπηρεσίες υγείας όλο και περισσότερο πασχίζουν να υιοθετήσουν ένα πιο ανθρωποκεντρικό μοντέλο πρόληψης, και αντιμετώπισης των διαφόρων νόσων και των προβλημάτων που προκύπτουν σχετικά με την υγεία τους. Στο επίκεντρο αυτού του εγχειρήματος βρίσκεται η σχέση μεταξύ θεράποντος και ασθενούς και τις αρχές που θα επιβάλλεται να την διέπουν.
Σε κάθε περίπτωση, η “Ενσυναίσθηση” από την πλευρά του θεράποντος προς τον ασθενή μπορεί να γίνει αντιληπτή σε διάφορα στάδια -από το πώς θα δώσει ο θεράπων πληροφορίες για την κατάστασή της υγείας του ασθενούς, μέχρι το πώς θα τον αντιμετωπίσει κατά την διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας, αλλά και στη στάση του σε ενδεχόμενη μη συμμόρφωση του ασθενούς στην ενδεδειγμένη θεραπεία!
Ο θεραπευτής υγείας, οφείλει, εκτός από την πρόληψη ή την καταστολή της όποιας ασθένειας, να επενδύει συνειδητά στην ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων για να συνδράμει και να καθοδηγήσει τον ασθενή του με αποτελεσματικό τρόπο -αποδεκτό για εκείνον, δείχνοντας ταυτόχρονα σεβασμό προς τις δικές του ανάγκες και αγωνίες! Πρέπει να μπορεί να συνδυάσει τη βιολογία με την ιατρική, το διαισθητικό με το αντικειμενικό και το κλινικό με το στατιστικό.
Ο θεράπων πρέπει να γνωρίζει πως η δομική έννοια κλειδί ως προς την προσωπικότητα του ασθενούς είναι ο “εαυτός” και όπου ο ασθενής αντιλαμβάνεται τα εξωτερικά ερεθίσματα και τις εμπειρίες και τους αποδίδει νόημα. Το όλο σύστημα των αντιλήψεων και των σημασιών συνιστούν το “πεδίο φαινομένων” του ανθρώπου.
Τα μέρη του πεδίου φαινομένων, τα οποία το άτομο θεωρεί ως τον “εαυτό” του ή το “εγώ” του, συνιστούν την έννοια του “εαυτού”. Η έννοια του εαυτού αντιπροσωπεύει έναν οργανωμένο και σταθερό τύπο αντιλήψεων. Παρότι ο εαυτός αλλάζει, διατηρεί πάντα αυτή τη σταθερότητα, ενότητα και οργάνωση.
Σε κάθε περίπτωση η προσέγγιση προς τον ασθενή πρέπει να είναι ανθρωποκεντρική, και να εστιάζει περισσότερο στην “ίαση”, παρά στη “διαχείριση της ασθένειας”, που ως προσέγγιση είναι περισσότερο φαρμακοκεντρική!
Η σύγχρονη ανθρωποκεντρική προσέγγιση τόσο της πρόληψης όσο και της θεραπείας επιβάλλεται να είναι Ορθολογική, Ορθοβαρής και Ορθομοριακή!
Θεόδωρος Γιάνναρος
Μοριακός Βιολόγος – Γενετιστής
Ph.D. rer. nat., M.Sc. rer. nat., Ph.D. phil (h.c.)